Do najważniejszych elementów historycznego krajobrazu kulturowego gminy Boleszkowice zaliczyć należy średniowieczne układy przestrzenne (głównie typu owalnicowego), a także kamienne i ceglane kościoły oraz zabytkowe elektrownie wodne. Warto nadmienić, że ślady osadnictwa na terenie gminy datuje się już na lata 1300 – 400 p.n.e. (kultura łużycka), a także IX-XIII wiek (gród obronny w rejonie Boleszkowic). Mimo bogatej historii zachowało się niewiele śladów z tego okresu. Jednym z nich jest obszar wczesnośredniowiecznego grodziska, na terenie którego  w późniejszych latach wybudowano zamek (niem. Kiliansburg), zniszczony w XVI wieku. Teren ten jest objęty pełną ochroną archeologiczno-konserwatorską, a jedyną pozostałością po zamku jest kopiec ziemny. W strefie obowiązuje zakaz prowadzenia działalności inwestycyjnej związanej z pracami ziemnymi.

Wiele pozostałości pradziejowej i średniowiecznej działalności człowieka znajduje się w rejonie Boleszkowic, Wysokiej, Wyszyny oraz wzdłuż rzeki Myśli, zwłaszcza w obrębie Chwarszczan i Gudzisza. Są to przede wszystkim stanowiska typu: osada, cmentarzysko, punkt lub ślad osadniczy. Na tych obszarach wyznaczono strefy: częściowej ochrony archeologiczno-konserwatorskiej oraz strefy ograniczonej ochrony archeologiczno-konserwatorskiej.

Obecny krajobraz kulturowy gminy Boleszkowice tworzy charakterystyczna zabudowa historyczna, wśród której można wyróżnić kilka komponentów:

• zabudowa miejska (głównie Boleszkowice) – dwukondygnacyjne kamienice o charakterze miejskim z bogatym detalem architektonicznym, a także zagrody bauerskie, chłopskie i rzemieślnicze,
• zabudowa chłopska – murowane domy mieszkalne wraz z budynkami gospodarczymi,
• zabudowa kolonijna - zlokalizowana wokół Boleszkowic zabudowa mieszkalna i gospodarcza,
• pozostałości tradycyjnej zabudowy szachulcowej (ryglowej) – nieliczne budynki mieszkalne w Boleszkowicach i Reczycach, a także budynki inwentarskie i stodoły,
• budynki sakralne – pięć kościołów, z których trzy wpisane są do rejestru zabytków; nie zachowały się do czasów współczesnych kościoły w Kaleńsku, Chlewicach i Porzeczu,
• cmentarze – większość historycznych cmentarzy jest obecnie nieczynna, a jedyną pozostałość stanowi starodrzew,
• pozostałości dawnych folwarków w Wysokiej (budynek dworu nie zachował się), Wielopolu (budynek dworu z XIX wieku rozebrany po 2010 roku) i Chwarszczanach (zabudowania folwarku są częściowo opuszczone),
• architektura przemysłowa – są to przede wszystkim istniejące elektrownie wodne w Gudziszu, Reczycach i Namyślinie, stopnie wodne w Namyślinie, młyn motorowy w Boleszkowicach, zespół młyński w Chwarszczanach, budynki stacji kolejowych w Boleszkowicach i Namyślinie, gorzelnia w Wysokiej (obecnie znacznie przebudowana), tartak w Reczycach oraz kuźnie w Chwarszczanach i Wysokiej,
• zabudowa o charakterze komunalnym – ratusz w Boleszkowicach (obecnie budynek szkoły), budynki dawnych szkół (w Boleszkowicach, Namyślinie, Porzeczu, Chwarszczanach i Gudziszu), sale wiejskie (w Namyślinie, Reczycach i Wysokiej), remizy strażackie (w Chlewicach, Gudziszu i Namyślinie),
• parki historyczne.

Bogatym źródłem informacji na temat zachowanego dziedzictwa kulturowego w gminie Boleszkowice jest Gminna Ewidencja Zabytków opracowana przez dra Przemysława Kołosowskiego.